8 shpikje zvicerane që ndryshuan botën
Si përfundoi një gërvin në hapësirë? Dhe çfarë ka të përbashkët një gotë verë me paketimin tuaj të sanduiçit? Shpikja e kapëses Velcro dhe e celofanit shfaqin një talent të vërtetë zviceran: konvertimi i ideve të çmendura në vegla praktike të mbetet në mendje. Këta janë vetëm dy shembuj të zgjuarsisë zvicerane.
Patenti – Martin Winterhalter (1925)
Amerikanët mund të kenë pasur idenë, por zviceranët e përsosën atë që ne sot e quajmë patentë. Ideja origjinal u nis në SHBA në vitin 1851. Ideja ishte të jenë dy rreshta në atë mënyrë që ato të lidhen mes vete me një tërheqje.
Hyn një avokat nga St. Galleni. Në vitin 1923, Martin Winterhalter u afrua nga një amerikan i cili kishte versionin e fundit të patentit. Winterhalter pa hapësirë për përmirësim, duke investuar 10.000 franga në blerjen e tij.Deri në vitin 1925, ai e përsosi dhe krijoi atë që është në përdorim edhe sot. Një tjetër legjendë tregon se si Winterhalter mbrojti makinerinë e tij në Gjermani dhe Luksemburg nga nazistët duke e kontrabanduar atë në Zvicër.
Velcro® – Georges de Mestral (1941)
Ju mund të thoni se zviceranëve ju pëlqejnë gjërat që qëndrojnë. A ju befason që Velcro ishte shpikur dhe regjistruar në Zvicër?
Gjatë gjuetisë në malet e Juras, një inxhinier zviceran vërejti disa bërthama që ishin kapur në rrobat e tij, po njësoj edhe te qeni i tij dhe ishte e pamundur të hiqen. Një inspektim më i afërt tregoi se ato kishin grepa të vogla që mundësonin ngjitjen e tyre në fibër dhe flokë.
Kushdo që ka parë filmin Cool Runnings 1993, e di se zviceranët janë ekipi fitues bobsleigh, por ata nuk e shpiknin dot sportin.Kjo erdhi si rezultat i angazhimit të disa turistëve britanikë të cilët u joshën nga pronari i një hoteli për të provuar shërbimet spa në St Moritz, në muajt e dimrit. Të çuditur ata përdorën sajat në rrugët e mbuluara me borë.Megjithatë, ishte ndërmarrësi Badrutt i cili e ktheu aktivitetin në një sport. Ai ndërtoi një pistë në të cilën organizoi garat e para zyrtare në 1884.
World Wide Web – Tim Berners-Lee at CERN (1989)
Kombinimi i ideve britanike dhe praktika zvicerane duket të jetë fituese. Pak më shumë se 100 vjet pas bobsleigh, një tjetër anglez kishte përdorur burimet në dispozicion në Gjenevë për të krijuar World Wide Web.
Frymëzuar nga rrjeti i përbashkët i CERN-it, ruajti informacionet me një hyrje tjetër, Berners-Lee krijoi versionin e tij. Faqja e parë në botë ishte e bazuar në CERN, në kompjuterin e Berners-Lee.
Planifikimi dixhital- Michael Näf dhe Paul E. Sevinç (2007)
Nuk ekziston një gjë e tillë që ju të jeni vonë në Zvicër. Në një vend ku trenat largohen në sekondë, si dhe vetëm pesë minuta janë shumë vonë, planifikimi është një art.
Nuk është surprizë që planifikimi dixhital është shpikur nga një shkencëtar i kompjuterizuar zviceran dhe një inxhinier elektrik Michael Näf dhe Paul E. Sevinç. Näf doli me konceptin e Doodle. Kjo platformë online i lejon përdoruesit të shënojnë datat në një kalendar, një shërbim që përdoret tani nga 20 milionë njerëz çdo muaj.
Celofani – Jacques E. Brandenberger (1912)
Dhe për të përfunduar gjërat … celofan! I frymëzuar duke parë se si një gotë e verës ra mbi një mbulesë tavoline, ai vendosi të shpikë një material që mund të pengojë lëngjet të derdhen…